Wyobraź sobie, że śpisz. Nagle słyszysz jak zaczyna dzwonić budzik, pora wstawać. Jęczysz i marudzisz, a w końcu przekręcasz się na plecy zastanawiając się czy nie ustawić drzemki. Niestety zrobienie tego równa się, że albo spóźnisz się do pracy albo w ogóle to niej nie dotrzesz. Pozostaje jedynie wstanie i zaczęcie kolejnego dnia, nieprawdaż? Powyższa sytuacja na pewno zdarza się każdemu człowiekowi – jesteś ospały, oszołomiony i zmęczony. Jednym rozwiązaniem staje się poranna filiżanka gorącej kawy. To ona pozwala wrócić do normalnego funkcjonowania, nabrać sił i pozwolić mózgowi działać i myśleć. O ile ten czarny „napój życia” pozwala uzyskać jakieś korzyści, nie są one jedynymi skutkami otrzymanymi z jej spożywania. Niestety, każdy kto pije kawę, szczególnie często i regularnie, musi liczyć się z jej szkodliwymi dla zdrowia konsekwencjami. Warto jednak dowiedzieć się jakie dokładnie zalety i wady ma kawa i dlaczego. Jak działa kawa? (zdaniem lekarzy)
Kawa jest jednym z najpopularniejszych napojów spożywanych na całym świecie Wielu ludzi potrzebuje jej by móc sprawnie funkcjonować w ciągu dnia i nie być zmęczonym. Chcąc sprawdzić jak bardzo rozpowszechnione jest to zjawisko, National Coffe Associotion postanowiło przeprowadzić na ten temat badania. Według nich prawie 70% Amerykanów w 2006 roku przyznało się, że znaczenie kawy urosło u nich do takich rozmiarów, że aż mogą z ręką na sercu powiedzieć, że są od niej uzależnieni. Niestety doktor psychologii medycznej pracujący w Uniwersytecie Medycznym Duke w Durhamie – James D. Lane powiedział, że kofeina wpływa na organizm człowieka poprzez wyolbrzymienie jego reakcji na stres. Czy jego słowom powinno się wierzyć tylko dlatego, że ma tytuł doktora? Tak, ponieważ od wielu lat zajmuje się on badaniem tej właśnie substancji. Kofeina działa już na poziomie komórkowym poprzez blokowanie tych receptorów, które w codziennych sytuacjach są wykorzystywane przez adenozynę. Adenozyna zaś to modulator mózgu, który powoduje sprzężenie zwrotne. Jest ono o tyle dobre bo umożliwia uniknięcie zbyt dużej pracy komórek nerwowych. W chwili odcięcia adenozyny, układ nerwowy może w pełni wpływać na swoje komórki, nawet jeśli zaczyna być to działanie negatywnie wpływające na zdrowie człowieka. Uzależnienie od kofeiny wydaje się być czymś niemożliwym, a nawet śmiesznym. Dlatego też ludzie często kuszą się na określenie siebie samych tym mianem, ale tylko w formie żartu. Jednakże co jeśli naprawdę można uzależnić się od kawy? Jest to w ogóle możliwe? O zdanie zapytano się eksperta w dziedzinie kawy, profesora dr Rolanda G. Griffiths, który pracuje W Baltimore na tamtejszym Uniwersytecie Medycznym imienia Johna Hopkinsa na wydziale psychiatrii i neurobiologii. Jest on przekonany, że kofeina może całkowicie uzależniać niektórych ludzi, a co więcej, jej odstawienie w pewnym momentach może być naprawdę trudną do wykonania rzeczą.
Korzyści
Pozytywne aspekty picia kofeiny na pewno istnieją. Udowodniły to badania z 2005 roku wykonywane przez Towarzystwo Radiologiczne Ameryki Północnej. Według nich picie kawy powoduje lepszą pamięć, niweluje zmęczenie i poprawia myślenie. Do tego napój ten jest bogaty w antyoksydanty, witaminy, minerały, a nawet pewien rodzaj białek. Analiza picia kawy, u niektórych osób pokazała, że napój ten zmniejszył u nich ryzyko wystąpienia pewnych chorób oraz dolegliwości. Zalicza się do nich między innymi:
Choroba Parkinsona – okazało się, że ludzie regularnie spożywający kawę stali się mniej podatni na rozwijanie się tej choroby.
Alzheimer – tak samo jest z chorobą Alzheimera. W tym jednak przypadku, regularne picie kofeiny jest w stanie uchronić człowieka. Dlaczego? Sprawdzono to na myszach przeprowadzając na nich badanie. U tych, które dostawały odpowiednią ilość kofeiny, która u człowieka odpowiada pięciu filiżankom kawy w ciągu dnia, w mózgu zmniejszyła się liczba niszczących go blaszek.
Cukrzyca typu 2 – ochrona rozwoju cukrzycy typu 2 powstaje zarówno w przypadku picia kawy z kofeiną jak i bez niej, szczególnie u kobiet w młodym i średnim wieku.
Astma – dokładną substancją w kawie odpowiadającą na poprawę astmy nie jest kofeina, ale powiązana z nim teofilina. Kiedyś służyła ona jako lek na astmę i otwierała drogi oddechowe oraz zmniejszała symptomy choroby.
Marskość wątroby – picie kawy chroni wątrobę przed marskością, szczególnie tą wynikającą z picia alkoholu.
Poza tym kofeina reguluje i zwiększa skuteczność niektórych środków przeciwbólowych.
Jednakże ile kawy powinno się pić maksymalnie? Szacuje się, że umiarkowana wartość to 3-4 kubki, w których znajduje się do 400 mg kofeiny. To właśnie tyle jest potrzebne, aby mieć korzyści z picia kawy, a przy tym zminimalizować wszelkie ryzyko.
Negatywne skutki
Niestety, jak już wspomniano występują również negatywne skutki ze spożywania kofeiny. Wśród nich jest chociażby podwyższanie ciśnienia krwi. Mimo iż występuje na bardzo, krótki czas, to ciągłe picie kofeiny prowadzi do tego, że pojawia się ono zbyt często, a na dodatek podwyższa reagowanie na codzienny stres, co z kolei powiększa ryzyko na choroby serca. Poza tym niepokojący jest również wzrost glukozy we krwi przy piciu kawy. Wśród negatywnych skutków nadmiernego spożywania kawy znajdują się między innymi:
Sen – zmienia się sposób spania. Jeśli przed samym zaśnięciem, do organizmu zostanie dostarczona kofeina, człowiek może spać się niespokojny, pobudzony, trudniej mu zasnąć, a obudzić go może nawet najmniejszy dźwięk. Jednakże zdarza si, że po wypiciu kawy niektórzy ludzie natychmiast zasypiają i wprost przeciwnie, są bardziej wyspani.
Odwodnienie – wpływa na to moczopędne działanie kawy, a jak wiadomo z moczem wydalane są także witaminy i składniki mineralne.
Zgaga – pojawia się nawet po małym kubku kawy.
Osteoporoza – głównie powodowana wydalaniem jednego ze wspomnianych składników mineralnych – wapnia, a jak wiadomo, jest on głównym budulcem kości. Szczególnie podatne są na to kobiety.
Arytmia serca – wraz ze wzrostem ciśnienia szybciej, a przy tym nieregularniej bije serce.
Żyły – kofeina sprawia, że tętnice stają się sztywniejsze.
Pić czy nie pić
Biorąc pod uwagę wszystkie zalety i wady kawy może być trudno zdecydować się czy jej picie wyjdzie człowiekowi na dobre czy też nie. Jednakże jeśli będzie spożywać się tylko małe jej jednostki i nie przesadzać w przyszłości, nic złego nie powinno się stać.